Vilijam Henri Talbot

Fotografija je veoma popularan medij našeg vremena, a počeci njenog razvoja datiraju još iz 19. veka. Jedan od pionira fotografije, ali i osoba koja je zaslužna za razvoj moderne fotografije pronalaskom negativa, bio je Vilijam Henri Foks Talbot.

Vilijam Henri Foks Talbot, engleski istraživač, matematičar, lingvista, botaničar, pronalazač i pionir fotografije, rođen je 12. februara 1800. godine. Još u detinjstvu kretao se u elitnom društvu naučnika i umetnika svog vremena, usled porodičnih okolnosti. Kasnije se pokazao kao sjajan i perspektivan student, završivši Triniti koledž u Kembridžu. Napisao je šest naučnih radova iz oblasti matemetike i time dobio mesto u Kraljevskom društvu 1831. godine. Oktobra 1833. godine, Talbot dolazi do svog najvećeg otkrića. Naime, na jezeru Komo u Italiji, Talbot je sedeo i skicirao predeo služeći se jednim slikarskim pomagalom, kamera lucida, koja ostavlja blage tragove vidljivog pejzaža i olakšava dalji rad. Upravo ga je to dovelo do sledećeg zapažanja:

,,Refleksija nenadmašne lepote prirode, koje stakleni objektiv kamere baca na papir kao svoj fokus – bajkoviti predeli, kreacije trenutka, i suđeno im je da tako brzo izblede. Zapitao sam se koliko bi divno bilo da te slike ostanu trajno utisnute na papiru.“

Ove misli su prethodile rođenju novog medija. Talbot je počeo da eksperimentiše i izumeo novi način razvijanja fotografije. No, skoro istovremeno, Luis Žak Dager izumeo je dagerotipiju, nastalu na osnovu prve sačuvane fotografije iz 1826. godine Žosefa Nisefora Nijepsa. Ovime Talbot dolazi do razočaranja što nije uspeo prvi da plasira ideju, sve dok nije saznao da je otkrio nešto sasvim drugačije i revolucionarnije za razvoj fotografije. Dagerotipija se jako dugo eksponirala i za nju su bile potrebne otrovne hemikalije. Talbot je razvio nove principe pozitiva i negativa, definisao latentnu sliku, a otkrio je i slani print (fotogenični crtež), što bi danas predstavljalo foto-papir. Zatim je nastala i kalotipija 1845. godine, koja je prva omogućila umnožavanje snimaka prema procesu negativ-pozitiv. Ova vrsta fotografije može se naći i pod imenom talbotipija, jer je Talbot po uzoru na Luja Dagera svom izumu dao ime po sebi.

Latentna slika je termin u fotografiji koji označava nevidljivu sliku. Eksponirani snimak je latentan sve do onog trenutka dok se ne razvije u laboratoriji. Zahvaljujući otkriću latentne slike, Talbot je predstavio princip pozitiva i negativa čime su fotografije mogle da se umnožavaju, a njihova proizvodnja znatno jeftinija nego izrada fotografija do tada. Zahvaljujući Talbotovom angažovanju i otvaranju radionica za izradu printova, 1844. godine izašla je i prva foto-knjiga ,,Olovka prirode”, koja je sadržala ručno izrađene fotografske printove. 

Talbot je za vreme svog života objavio sedam radova iz oblasti matemetike i nekoliko veoma važnih prevoda. Godine 1862. nagrađen je za doprinos fotografiji, a zvanje počasnog doktora prava dobio je 1883. godine od Univerziteta u Edinburgu, zbog doprinosa u literaturi i nauci i svih prednosti koje su njegova otkrića donela društvu. NJegovo ime nose otkrića iz različitih polja delovanja: u matematici to je Talbotova linija, u fizici Talbotov zakon, u botanici su dve vrste biljaka dobile ime po njemu, dok u astronomiji jedan krater na mesecu nosi njegovo ime i naravno u fotografiji.

U Lokak Ebiju u Velikoj Britaniji postoji njegov muzej, koji je i danas otvoren za posetioce.